پژوهشگر و مؤلف طب اسلامي وجود 64 روايت ديني را از علل اهميت مراقبت از سطحي‌ترين لايه بدن عنوان كرد.
به گزارش پايگاه اطلاع‌رساني آستان قدس رضوي، حجت الاسلام و المسلمين سيدحسن ضيائي در سلسله نشست‌هاي طب‌المعصومين كه شنبه‌هاي هر هفته در رواق دارالهدايه توسط معاونت تبليغات و ارتباطات اسلامي آستان قدس رضوي و با حضور خيل عظيمي از زائران و مجاوران حرم مطهر رضوي برگزار مي‌شود، گفت: درخشندگي و با طراوت بودن سطحي‌ترين لايه بدن، تاثيري عميق در بحث اعتماد به نفس و روحيه انسان دارد.

فوايد روغن مالي در درمان امراض پوستي

وي، روغن مالي سطح بدن را در جلوگيري از بروز بيماري پوستي و درمان آن بسيار موثر دانست و گفت: ماسا‍ژ با روغن زيتون براي جلوگيري از ترك پوست شكم در زنان حامله مفيد است و براي جلوگيري از خشكي و ترك خوردگي پوست در گرما و سرماي شديد، استفاده از روغن كنجد به صورت ماساژ و مصرف خوراكي عسل گون يك قاشق مرباخوري درمان‌كننده است.

وي افزود: براي افرادي كه رماتيسم مفصلي دارد ماساژ با روغن گل بنفشه و براي افرادي كه قلنج دارند، هر بار يك قسمت بدنشان دچار بادگرفتگي مي‌شود، ماساژ با روغن سياه‌دانه و مصرف خوراكي دم كرده سياه‌دانه با عسل توصيه مي‌شود.

ضيائي فعال كردن عملكرد عقل فعال كاربردي و جلوگيري از جنون ادواري را از خواص روغن گل بنفشه عنوان كرد و در ذكر روايتي از پيامبر اكرم(ص) گفت: ايشان به امام علي(ع) فرمودند: اگر مردم مي‌دانستند چه فوايدي در روغن بنفشه خوراكي است، جرعه جرعه آن را مي نوشيدند.

وي باز شدن منافذ پوست و جلوگيري از رسوب در زيرلايه‌هاي پوستي، جوش و دانه‌هاي سياه را از فوايد روغن مالي بدن قبل از استحمام عنوان كرد و گفت:‌ روغن مالي قبل از حمام چهره را باز و گلگون مي‌كند.

وي با اشاره به خصال شيخ صدوق گفت:‌ اين عمل سنت حضرت زهرا(س) است و ايشان قبل از استحمام حسنين(ع) در طفوليت، ايشان را روغن مالي مي‌كردند.

مراقبت از پوست و مو با تغذيه مناسب

ضيائي در روايتي از پيامبر(ص)كه فرمودند: از تشبه خود به بني‌اميه، بني‌عباس و يهود نصراني و مجوس كه سبيل‌ها را بلند و ريش‌ها را كوتاه مي‌كنند، بپرهيزيد، گفت: سبيل بلند باعث اختلال در دستگاه گوارش و سوء هاضمه مي‌شود.

وي گفت: ‌كسي كه دوست دارد پوستش شفاف و براق باشد، خربزه رسيده شيرين را بعد از غذا ميل كند كه در آن 10 فايده است. يكي از آن شفاف‌شدن پوست است.

وي شستشو با گل ختمي را باعث شفاف‌شدن پوست و براقي مو عنوان كرد و گفت با مصرف پياز در سبد غذايي خانوار سطحي‌ترين لايه پوست رنگ صاف و براق به خود مي‌گيرد.

وي مصرف نان سفيد و باگت با درصد شلتوك بسيار كم و قرار گرفتن بيش از حد در معرض نور خورشيد را از علل بروز كك و مك در چهره و ايجاد يبوست مزمن عنوان كرد و گفت: مصرف گندم ساييده با شلتوك يا جو ساييده با سبوس مخلوط با روغن زيتون، استخوان‌بندي را محكم وگوشت بر بدن رويانده و پوكي استخوان و كمبود سلول تراكم استخوان را درمان و سطحي‌ترين لايه پوست از خشكي در مي‌آورد.

وي آويشن شيرازي را داراي11 فايده دانست و اظهار داشت: شفافيت و درخشندگي پوست در مصرف جوشانده اين گياه مناسب است و در درمان درد استخوان ناشي از سرد مزاجي نيز بسيار مفيد است.

ضيائي براي درمان كساني كه غلظت خون و پوست خفه و مرده دارند، استفاده از هفت عدد گلنار وحشي صبح ناشتا با يك ليوان آب انار شيرين يا رب انار شيرين را توصيه كرد كه مصرف آن تا يك سال بدن را از زيگيل، كورك و دمل حفظ مي‌كند.

وي گفت:‌ ختنه كردن، تراشيدن موهاي زير بغل، كوتاه‌كردن ناخن از فطرت توحيدي است و ناخن بلند باعث چند بيماري است از جمله درد شديد استخوان مي‌شود.

خوشبو شدن بدن با عناصر طبيعي

ضيائي گفت:‌ مصرف يك استكان گلاب طبيعي به همراه يك قاشق پودر گل محمدي و شيره توت، يبوست مزمن را درمان و عرق بدن را خوشبو مي‌كند.

همچنين ماساژ بدن با حناي خشك قبل از خروج از حمام به مدت چند دقيقه و استفاده از پودر ضمه بعد از حمام، بدن را خوشبو مي‌كند.

وي در روايتي از امام رضا(ع) گفت: سرور همه رنگ‌هاي طبيعي حناست كه سطحي‌ترين لايه پوست را از رسوب چربي و زمختي پاكيزه مي‌كند.

وي همچنين گفت:‌ مصرف كاهو بدون سس از بين برنده‌بوي سير و موسير از دهان مي‌شود و استفاده از جوش‌شيرين در كفش‌ها بوي بد پا و عرق را ازبين برده و خضاب با حنا نور چشم را زياد مي‌كند و بدن را خوشبو مي‌كند.

نمك درماني

ايشان حذف نمك از غذاي افراد مبتلا به فشار خون را اقدامي نادرست در درمان دانست و گفت:‌ در روايات شيعه گفته شده غذا را بي‌نمك درست كنيد، اما در شروع و انتهاي غذا كمي از نمك پودر سنگ يا نمك دريا كه حدود 190 املاح دارد، استفاده كنيد.

وي گفت:‌ امام صادق(ع) فرمود: كسي كه روي نخستين لقمه غذا مختصري از نمك بريزد از پوست و چهره او كك و مك مي‌رود.

وي استفاده از نمك يددار بهداشتي در اول و آخر غذا و استفاده آن در سوپ ذرت را در افرادي كه فقر يد و كم‌كاري تيروئيد دارند، موثر دانست.

تریپتوفان یک اسیدآمینه‌ی ضروری برای بدن است که باعث ساخت سروتونین در مغز و در نتیجه تسکین و آرامش می‌شود.

با مصرف مواد غذایی که در ذیل به آن‌ها اشاره شده، مابقی زندگی را با اعصابی آرام و روانی سالم ادامه دهید. بر کسی پوشیده نیست که تغذیه تأثیر چشمگیری بر خلقیات و احساسات انسان می‌گذارد. برای مثال، هنگامی که مقدار زیادی شکر تصفیه‌شده (شکر سفید) مصرف می‌کنید، تا چند ساعت بعد احساس افسردگی و بی‌حوصلگی می‌کنید. این افزایش سطح قند خون بر روی تمرکز فرد تأثیر می‌گذارد و متعاقب آن در کار و روابط او خلل وارد می‌کند.
پرهیز از خوردن این‌گونه مواد به معنای رسیدن به آخر دنیا نیست، بلکه در عوض با خوردن این مواد مفید و مغذی علاوه بر داشتن اندامی متناسب، از استرس و اضطراب به دور خواهید بود.

از مغزها استفاده کنید

کمبود سلنیوم در بدن باعث اضطراب، افسردگی و خستگی می‌شود. آجیل (مغزها) سرشار از سلنیوم هستند، لذا مصرف مقداری از انواع آن به طور روزانه برای کاهش اضطراب و دل‌آشوب مفید می‌باشد.

قارچ، ماهی تن و ماهی سالمون نیز حاوی مقادیر مناسبی از سلنیوم هستند. با این وجود، مصرف مغزها را فراموش نکنید.
مانند ملوان زبل غذا بخورید!
منیزیم باعث آرامش اعصاب و عضلات می‌شود. همچنین بدن ما برای جلوگیری از فشارهای عصبی به منیزیم نیاز دارد، لذا کمبود آن منجر به تنش‌های عصبی، گرفتگی عضلانی و خستگی می‌شود. اسفناج یک موتورخانه منیزیم است و به علاوه سرشار از ویتامین‌های A، C و اسیدفولیک و کمی آهن می‌باشد.
سعی کنید روزانه یک پیمانه اسفناج تازه و خام یا نیم پیمانه اسفناج پخته بخورید، البته ماهی و تخم کدو حلوایی نیز جایگزین‌های مناسبی برای اسفناج می‌باشند.

برای درمان از گیاهان کمک بگیرید

ریحان منبع خوبی از منیزیم است که باعث آرامش اعصاب، شل شدن عضلات و راحتی رگ‌های خونی می‌شود. همچنین در ریحان خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی دیده شده که برای بهبود افراد مبتلا به ورم مفاصل (آرتریت روماتوئید) یا التهاب روده مفید می‌باشد. با مصرف مشتی برگ ریحان به همراه غذا، علاوه بر مزه‌ای دلپذیر، مقدار زیادی آهن، کلسیم، پتاسیم و ویتامین C نیز دریافت خواهید کرد.
برای این که طعم و عطر ریحان از بین نرود، می‌توان آن را در انتهای پخت به غذا اضافه کرد. گفتنی است که بادرنجبویه و بابونه هم از سبزی‌های معروف در رفع استرس و کاهش اضطراب می‌باشند.

تلخ‌های مفید را فراموش نکنید

تریپتوفان یک اسیدآمینه‌ی ضروری برای بدن است که باعث ساخت سروتونین در مغز و در نتیجه تسکین و آرامش می‌شود.
شکلات تلخ جدا از خواص آنتی‌اکسیدانی آن، سبب تقویت قلب می‌گردد، لذا به هنگام خرید شکلات دقت کنید تا میزان کاکائوی آن زیاد و شکرش کم باشد.

از فواید جو بهره ببرید

مجموعه کربوهیدرات‌های موجود در بدن سبب افزایش جذب تریپتوفان و در پی آن ساخت سروتونین می‌شود.
جو دارای نشاسته مفید است و در نتیجه باعث تجمع مواد قندی در خون و به دنبال آن شوک انسولینی نمی‌شود.
به علاوه جو منبع خوبی از فیبر محلول است که در پایین آوردن کلسترول خون نقش مهمی دارد.
برای داشتن اثر تسکین‌دهنده، توصیه می‌گردد جو را همراه با مقداری مواد پروتئینی (مانند مغزها و یا دانه‌های مفید) مصرف کنید. برنج قهوه‌ای، غلات خام و حبوبات نیز منابع خوبی از کربوهیدرات‌ها به شمار می‌آیند و می‌توانند جایگزین مناسبی برای جو باشند.

به لبنیات «نه» نگویید!

شاید برای‌تان جالب باشد که بدانید شیر اثر آرام‌بخش دارد. فقط کافی است شب‌هایی را به یاد آورید که مادرتان شیشه شیر گرمی را در دهان‌تان می‌گذاشت.
شیر از آنجایی که حاوی تریپتوفان می‌باشد (تریپتوفان در ساخت سروتونین نقش دارد) باعث تسکین و آرامش مغز می‌شود.
سروتونین علاوه بر احساس آرامش، باعث خواب عمیق و راحت هم می‌شود.
اگر بدن شما قادر به هضم لاکتوز موجود در شیر نیست، از شیرهای بدون لاکتوز استفاده نمایید.

از خوردن غذاهای دریایی لذت ببرید

میگو ممکن است ظاهری کوچک داشته باشد، ولی از نظر ارزش غذایی، ماده‌ای کامل به حساب می‌آید.
این موجودات دریایی کوچک منابع بسیار خوبی از تریپتوفان و سلنیوم هستند که برای حفظ آرامش و اعصاب بدن ضروری می‌باشند.
همچنین میگو دارای مقادیر مناسبی از اسیدهای چرب امگا-3 و ویتامین‌های D و B12 می‌باشد.
آبزیان دیگر مانند ماهی هم همان خواص میگو را دارند و مصرف ماهی نیز توصیه می‌گردد.

مصرف گل‌های خوردنی را افزایش دهید

همان‌طور که می‌دانید کمبود پتاسیم سبب خستگی عضلات، بی‌حوصلگی و ضعف، تندمزاجی و اضطراب می‌شود، اما با مصرف کلم بروکلی می‌توانید مقدار مناسبی از پتاسیم لازم را دریافت کنید.
به علاوه، بروکلی سرشار از بتاکاروتن و ویتامین‌های C و E می‌باشد که تقویت سیستم ایمنی بدن را به همراه دارد، لذا مصرف آن در چند وعده طی هفته توصیه می‌گردد.
منابع دیگر پتاسیم شامل آواکادو، موز، کلم پیچ، کلم بروکسل، کدوحلوایی، گوجه‌فرنگی و بادمجان هستند.
روز را با نوشیدن چای آغاز کنید
برگ‌های چای حاوی یک اسیدآمینه ضروری برای بدن می‌باشند که با تولید امواج مغزی آلفا سبب کاهش استرس و افزایش آرامش می‌شود.
چای سبز نیز که لقب پادشاه گیاهان را به خود اختصاص داده است، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی و سرطان را کاهش می‌دهد و از فشار خون بالا جلوگیری می‌کند.

با کیوی اوج بگیرید!

مغز برای تبدیل تریپتوفان به سروتونین نیازمند ویتامین C است. در واقع، مغز یک پمپ مخصوص برای ویتامین C دارد و ویتامین C اضافی در خون را به سمت خود می‌کشد و نگاه می‌دارد.

میوه کیوی منبع خوبی از ویتامین C است که مصرف روزانه آن توصیه می‌شود.

اگر از کیوی خوشتان نمی‌آید، می‌توانید میوه‌های دیگر غنی از ویتامین C را جایگزین آن کنید که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از توت‌فرنگی، پرتقال و گریپ‌فروت.

همین چند سال پیش بود که انتشار گزارش اداره استاندارد تهران درباره کشف تخلفات گسترده در صنعت سوسیس و کالباس جنجال زیادی را در کشور به پا کرد و بسیاری از تولیدکنندگان فعال در این صنعت در مظان اتهام قرار گرفتند. از زمان انتشار آن گزارش تاکنون بیش از سه سال می‌گذرد. اما آیا در این مدت تحولی در کیفیت سوسیس و کالباس تولید داخل رخ داده است؟

این مطلب از کتاب کشف الاسرار ایشان چاپ قدیم، صفحه 281و282 آورده شده است:

همه می دانید اروپایی ها در شکسته بندی هیچ تخصص ندارند و بجای بستن موضع، عضو را بسیار شود، که می برند و در ایران استادانی بودند که هر عضو شکسته را بطوری می بستند که مانند روز اول میشد و اکنون هم کم و بیش اشخاصی هستند که در این فن، از دکتر های درجه اول ما بهتر و بالاتر هستند. لکن از بی عنایتی دولت در این باره، اینها نیز ازمیان می روند و این خصارت بزرگ به کشور عاید می شود.

آبله و حصبه:

بحث آبله و حصبه برای اولین بار توسط رازی مطرح گردید،کتاب تخصصی "الحصبه والجدری" رازی بارها در اروپا به چاپ رسید و سالیان متوالی مورد استفاده پزشکان ایرانی بوده است.
مدرک شماره 1: در کتاب طب اکبری آمده است که بثور ( کما یشاهد فی الاطفال ) که امروز به نام ضایعات ویزیکوله نامیده می شوند مانند آنچه در آبله مرغان به چشم می خورد به دلیل ثوران اخلاط با عوامل داخلی یا خارجی ایجاد می گردد. (1)
به نظر رازی، ابن سینا، اکبری و سایر صاحب نظران طب سنتی، بیماریهایی که با تظاهرات ویزیکولی و تب بروز می کند، اغلب واگیردار است به عبارت دیگر جزو بیماریهای مسری طبقه بندی می شود.(2)
مدرک شماره 2: در روش درمانی در همین رابطه آمده است که بجز اقدامات زمینه ای و تسکینی از فصد و حجامت بهره می گیریم و آمده است که در سن کمتر از 12 سال، فصد را نشاید و باید که حجامت کنند.
مدرک شماره 3: در کتاب تخصصی بیماریهای کودکان به نام علاج الاطفال آمده است که  عارضه بیماری همراه با بثورات پوستی در سن شیردهی یا بعد از آن هم می تواند اتفاق بیافتد، در این مورد باید مادر شیرده و طفل هر دو تحت درمان قرار بگیرند، مادر از غذای سبک و لطیف بهره مند می شود، از جمله داروهای مفید برای مادر طفل، کندر است که در ماء الشعیر طبخ شده باشد و از جمله اقدامات درمانی برای طفل حجامت نقره است که در صورت امکان انجام گردد (رعایت سن برای انجام حجامت الزامی است). نوشاندن سکنجبین همراه با سایر اقدامات درمانی برای طفل تاثیر مناسبی بر غلیان خون و فرونشاندن بثورات دارد. (3)
در یک دید کلی، حجامت به عنوان یکی از طرق درمانی در بیماری واگیردار و عفونی همراه با ثبورات به کرات در منابع تخصصی و معتبر طب سنتی ایران آمده است.

یرقان:
در ارتباط با یرقان که امروز با واژه هایIcterus (4) و  jaundiceذکر می گردد دلایل متعددی ذکر شده است.در اغلب موارد یرقان ناشی از اختلالات کبدی و مجاری صفراوی است. در طب اکبری آمده است هرگاه تخلیه صفرا یا حرکت آن از کبد به سوی احشاء دچار اختلال یا ضعف شود یرقان مراری (صفراوی) پدید می آید.
مدرک شماره 4: در این موارد به جز درمانهای زمینه ای، خون گرفتن از اصول درمان محسوب می شود که فصد را حکیم ارزانی و سایر حکما پیشنهاد کرده اند.
در اطفال به علت عدم امکان فصد، خونگیری با حجامت توصیه شده است.)(5) و در اطفال کم سن و سال(شش ماه و بالاتر) به پیشنهاد حکما از جمله خلاصه الحکمه حجامت گوش به صورت زدن تیغ به لاله گوش کفایت می کند .
مدرک شماره 5: شیخ الرئیس در جلد سوم قانون در مبحث کیسه صفرا و طحال بروز یرقان را به جز اختلالات کبدی و به خصوص انسداد مجاری صفراوی به تولید بیش تر از حد صفرا نسبت می دهد، تشریح ابن سینا در این مورد به حدی دقیق است که با جدیدترین مباحث پزشکی امروز در یرقان برابری می کند.
ابن سینا در درمان یرقان کبدی و افزایش تولید صفرا (که در اطفال هم اتفاق می افتد)، فصد را به عنوان یکی از روشهای اصلی معرفی کرده و اظهار می کند چنانچه فصد امکان پذیر نبود، حجامت کنید (ولان لم یکن ذلک فحجامةٌ) و می دانیم که در اطفال خصوصاً در کودکان انجام فصد جایز نیست(مگر در موارد بسیار خاص) لذا ضرورت دارد که به حجامت اقدام نمائیم.(6)

نازایی:
در ارتباط با عقر (Sterility ( در منابع اصلی طب سنتی ایران مطالب بسیار مبسوطی مطرح شده است. در کتاب اکسیر اعظم به نقل از داوود انطاکی نزدیک به یکصد علت نازایی زنان را مطرح نموده است، در کتب متداول و مرجع نیز نزدیک به سی علت مهم بیان شده است، در طب اکبری اختلالات خلطی رحمی را از موارد ضروری برای خونگیری اعلام نموده است.(7) اما در کتاب خلاصة الحکمه آمده است که تفاوت حجامت با فصد در آن است که حجامت موجب پاکسازی عضوی و موضعی است.
مدرک شماره 6: لذا در باب تنقیه رحم حجامت بر ناحبه مجاور مانند قطن ارجح  است و اخلاط را بهتر از فصد تصفیه می کند، در طب اکبری آمده  است که در اختلالات ریحی باید از حجامت ناری (وضع محاجم ناری) استفاده کنیم.(8)
در مجموع استفاده از حجامت در موارد نازایی در متون اصلی طب سنتی ایران مشهور و مشهود است.

حکمای بزرگ طب سنتی مانند رازی، بوعلی، جرجانی و ... حجامت را بعنوان ابزار قدرتمند و محوری پیشگیری، در بیماریها و درمان آنها معرفی کرده اند و هم اکنون در ٤١ کشور جهان به رسمیت شناخته شده و درحال انجام و در دست مطالعه و پژوهش می باشد. در ایران  حجامت جایگاهی ویژه درفرهنگ مردم داشته و به عنوان سنتی موکد جزء اعتقادات آنها بوده است.
حجامت در واقع اعمال یک استرس فوری به سیستم ساکن دفاع عمومی بدن است تا آن را برعلیه کلیه عوامل درونی و بیرونی هشیار و فعال نماید.
بیشترین کاربرد حجامت در بُعد پیشگیری است و با مکانیسمهای مختلفی از جمله تنظیم سیستم ایمنی، تنظیم ترکیبات شیمیایی و هورمونی خون و تنظیم سیستم اعصاب خودکار بدن از ابتلا به انواع بیماریها پیشگیری می کند. علاوه براین حجامت کاربرد های درمانی نیز دارد به نحوی که در درمان برخی بیماریها مانند سردردهای عصبی و میگرنی، چربی، قند و اوره خون، سنگهای کلیوی و کیسه صفرا موثر است .
بوسیله حجامت خونهای آلوده و غیر قابل استفاده (مانند روغن سوخته وسایل نقلیه) از بدن خارج می شود. این خونها به مرور زمان در پشت و برخی دیگر از نقاط بدن جمع شده و در فرصتهای مناسب به تدریج توسط بدن خارج می شود اما عملکرد بدن در این زمینه بسیار کند است به گونه ای که به مرور زمان بر تراکم این خونهای آلوده افزوده می شود و سلامتی ما را تحت تاثیر قرار می دهد.
حجامت طبیعت مدبره را که روحی هوشمند در بدن ما است و بدن ما را به طرف تعادل سوق می دهد، تنظیم می کند و انحراف آن را می گیرد . طبیعت مدبره، باعث می گردد مثلاً وقتی صفرا در  بدن فرد بالا می رود، افراد دوست دارند ناخود آگاه مواد با طبع سرد مانند ترشیجات بخورند. فردی که اصول تغذیه را رعایت می کند این طبیعت مدبره در بدن او هوشنمد و تنظیم است، چنین افرادی برخی مواقع دوست دارند چیزی را بخورند یا کاری را بکنند و باید آن را  انجام دهند که به نفعشان است مثلاً صفراویها در تابستان دوست دارند خنکی بخورند و بلغمی ها در زمستان با خوردن یک قاشق ماست احساس ناخرسندی می کنند، ولی اگر تغذیه ناسالم شد، به مرور زمان این طبیعت مدبره منحرف شده و درست عمل نمی کند و خود را به ناچار با این روشهای غلط تغذیه و زندگی هماهنگ می کند مانند وجدان که در صورت ارتکاب مکرر اعمال نادرست، به مرور در بدن تضعیف می گردد.
روش حجامت:
حجامت انواع مختلفی دارد که محل و روش انجام آن متفاوت است ولی آنچه در این قسمت بیان شده است در خصوص حجامت عام می باشد که به طور معمول مطرح بوده و انجام می شود.
محل حجامت عام بین دو کتف است. ابتدا بوسیله لیوان مکش مخصوص، خونهای آلوده در نقطه خاصی جمع می شود و سپس توسط تیغ چند خراش سطحی ایجاد می شود. این کار درد بسیار مختصری دارد. سپس خونهای آلوده وارد لیوان شده و دور ریخته می شود .در مراكز معتبر لیوان و تیغ حجامت استریل و یکبار مصرف می باشند.

حجامت در اسلام:
حجامت در اسلام جایگاه خاصی دارد و در این زمینه حدیثهای فراوانی نقل شده است که در ذیل به برخی از آنها اشاره می شود:

رسول اعظم (ص) در حدیث شب معراج می فرمایند:
فی لَیلَه اَسری بی الَی السماءِ ما مَرَرتُ بِملاء مِنَ الملائِکَهِ اِلا اَن قالوا یا محَمَد اِحتجِم و امر اُمَتِکَ بِالحِجامَه
وقتی به آسمان هفتم صعود کردم هیچ ملکی از من گذر نکرد، مگر این که گفت: ای محمد حجامت کن و امتت را به حجامت امر بفرما. بحارج 62 ص 300 باب 89  و همچنین تفسیر المیزان آیه اول سوره اسری
رسول اعظم (ص):
پنج چیز از سنتهای پیامبران الی است:  حیا، حلم، حجامت، مسواک و عطر زدن
کافی ج 6 ص 484
امام علی (ع):
به درستی که حجامت بدن را سالم و عقل را نیرومند می گرداند.
بحارج 62 ص 114 ج 10 ص 89
امام رضا (ع):
رسول خدا فرمودند اگر در چیزی شفا وجود داشته باشد پس در تیغ حجام است یا در شربتی عسل وسائل ج 17 ص 541

فواید حجامت:

ثابت شده که حجامت برای حدود هفتاد بیماری اثرات پیشگیرانه و درمان کننده دارد. برخی از آثار درمانی و پیشگیرانه حجامت موارد زیر است:
سرماخوردگی مکرر- آنفولانزا - آلرژی فصلی- بیماری پوستی جوش و کورک- درمان اعتیاد- رفع سلولیتهای بدن - درمان چاقی- بهبود کارائی کلیه - دفع چربی کبد- افزایش کلسترول و دی گلیسیرید خون- دیابت غیر وابسته به انسولین- اوره بالا- فشار خون غیر طبیعی «بالا یا پایین» - غلظت خون بالا- مسمومیت غذایی و دارویی- سردرد میگرنی- تنگی رگها- اعتیاد به مواد مخدر- افسردگی- سنگینی سر- اسپاسم عضلانی- رشد ناکافی و کوتاهی قد- لاغری- واریس- کمر درد- آرتروزها- آکنه و بثورات پوستی- کهیر- آفت دهان- ریزش مو - پر مویی بدن- گر گرفتن بدن- تاری دید- خواب رفتگی و بی حسی عضلات- بیماریهای تناسلی زنان- ناهنجاریهای عصبی- کم اشتهایی-کم هوشی- فراموشکاری- جوش صورت- سکته قلبی- مالیخولیا-  خوش زخم شدن بیماران دارای قند خون

عوارض جانبی:
حجامت هیچگونه عارضه ای برای بدن ندارد. اما این افراد می بایست از حجامت خودسر خودداری نمایند: زنان باردار، افرادی که در دوران قاعدگی قرار دارند، افرادی که مشکلات انعقادی خون دارند و بیماران هیموفیلی.

تذكر مهم:
- افرادی که کم خون، لاغر و تکیده با بدن خشک هستند یا غلبه سردی شدید دارند حتماً باید تحت نظر پزشک حجامت نمایند.
- انجام حداكثر دو بار حجامت در سال برای افراد سالم  جهت پیشگیری و حفظ الصحه توصیه می گردد و حجامت های خاص درمانی می بایست تحت نظر پزشک صورت گیرد.
- حجامت از سن چهار ماهگی به بالا (تا قبل از فوت) قابل انجام است. در خصوص حجامت کودکان امام صادق ع فرموده اند، حجامت در چهار ماهگی باعث حذف لعاب بدن و کاهش حرارت سر و بدن می گردد، لذا توصیه می شود بعد از پایان چهار ماهگی، نوزادان را حجمات بسیار سبک انجام دهید.

بهترین زمان جهت انجام حجامت:
از نظر ماه قمری بهترین زمان، محدوده زمانی روزهای هفدهم تا بیست و هفتم هر ماه می باشد، همچنین حجامت در اواخر اسفند ماه نیز توصیه شده است.
از بهترین روزهای مهم دیگر جهت انجام حجامت، هفتم و چهاردهم ماه حزیران رومی است.
ماه حزیران ماه نهم از ماه های رومی است که پس از ماه ایار است. در میان ماه های رومی چهار ماه را سی روز محاسبه می کنند که یکی از این چهار ماه حزیران می باشد. بهترین زمان برای حجامت بر اساس روایات اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام همین ماه رومی  حزیران است. بهترین زمان حجامت از نظر فصل، فصل بهار و بعد پاییز است.

توصیه های قبل از حجامت:
-    در مراكز معتبر حجامت نمایید.
-     معده نباید خالی باشد، همچنین انجام حجامت بلافاصله پس از صرف غذای پر حجم توصیه نمی شود.
-    بدن خسته نباشد.
-    از فعالیت زیاد و ورزش سنگین، استحمام طولانی، استخر و سونا و جماع بپرهیزد.
-     مایعات بدن در حد مناسب باشد.
-     قبل از حجامت یک عدد انار میل نمایید.
-     از حجامت در صبح زود و بخصوص قبل از صبحانه جدا پرهیز نمایید.
-    در صورتیکه در محل حجامت دارای پوست پر مویی هستید، ازاله نمودن موهای بدن در موضع حجامت توصیه می گردد.

توصیه های بعد از حجامت:
برای تسریع در از بین بردن جای زخمها، کمی به آن عسل چند گیاهی زنبوری بمالید.
تا ۱۲ ساعت بعد از حجامت از مصرف لبنیات مانند شیر، خامه، کره، پنیر، بستنی، ماست، دوغ، کشک و نیز غذاهای ترش مزه خودداری نمایید.
مصرف عسل و انار شیرین بلافاصله بعد از حجامت توصیه می شود.
صبح روز بعد از حجامت، محل حجامت را با آب خالی و بدون ماساژ و شامپو بشویید.

تفاوت حجامت با خون دادن:
بی شک اهداء خون امری خدا پسندانه، انسانی و ایثارگرانه بشمار می رود، چرا که با اهدای آن جان انسانهای نیازمند به خون را نجات داده ایم. اما قیاس بین حجامت به عنوان یک روش درمانی و پیشگیری و اهداء خون قیاسی منطقی به نظر نمی رسد زیرا که:
-    در حجامت ابتدا با بادکش، روی جریان خون تغییراتی را ایجاد می کنند و سپس خراشهای ظریف پوستی که زده می شود یک فرایندهایی را در بدن تحریک می کند و مدل خون گیری آن نیز سطحی می باشد ولی در خون دادن یک استرس و شک منفی است که بوسیله یک سوزن، خون در گردش مورد نیاز بدن را خارج می کند. از لحاظ حجم خون خارج شده در حجامت حداکثر 80 سی سی ولی در خون دادن حدود 500 سی سی خون خارج می شود.
-    حجامت باعث کم خونی و هیچ عارضه ای نمی شود.
-    حجامت دارای خواص فوق الذکر می باشد ولی خون دادن تنها یک عمل انسانی و ایثارگرانه می باشد.

قطره های سه گانه ذیل که به ترتیب بعد از پایان اولی بعدی را شروع می کنید را داخل گوش بریزید.

1-    7 شب اول، هر شب 2 قطره، روغن زیتون بریزید.
2-   5 شب دوم، هر شب 2 قطره، عسل بریزید.
3-   3 شب سوم، هر شب 2 قطره، سرکه طبیعی بریزید.

موارد درمانی :
-    عفونت های گوش
-    کاهش حدت شنوایی

تذکر :
برای کودکان و نوزادانی که گوش آنها چرک کرده می توانید این دستور را استفاده کنید ولی تعداد قطره ها را از دو قطره به یک قطره و تعداد شبهایی که این کار را انجام می دهید کاهش دهید.

برای علاج و درمان این بیماری ابتدا باید نوع آن را شناخت و روش درمانی مناسب با آن را انتخاب نمود . ما در این قسمت به برخی از روشهای کلی مبارزه با این حالت اشاره می نماییم.

1- عدم پاسخ دهی: مهمترین و کلی ترین راه درمان وسواس، بی توجهی به پیام های آن و عدم پاسخ دهی عملی به آن است . این بیماری در صورتی ادامه می یابد و تشدید می شود که به نداهای درونی آن که مبتنی بر تکرار عمل ، یا دقت بی مورد و یا قضاوت غیر منطقی و افراطی نسبت به امور است، پاسخ دهی عملی شود. برای مقابله با این حالت بهترین راه بی اعتنایی به این پیامها و ترتیب اثر ندادن به آنها است. اگر مدتی این روش عملی شود ، به طور قطع از شدت ابتلا به آن کاسته خواهد شد.

2- تقابل به ضد: برای کسانی که از آلودگی و نجاست هراس دارند و این هراس منشا اضطراب و وسواس در آنها شده است ، آلوده سازی عمدی شخص توسط خود او یا دیگران ، از راههای درمان و رفع حساسیت به این امر است . اگر این روش با تکرار تحمل شود به طور قطع موثر خواهد بود.

3- فرمان ایست: در منابع علمی جدید ، برای متوقف کردن افکار وسواسی ، علاوه بر درمانهای دارویی و قبل از آن درمانها ، از روشهای خاصی استفاده می شود که مهمترین آنها روش توقیف فکر نام دارد، بدین ترتیب است که از بیمار خواسته می شود که به طور عمد افکار وسواسی خود را آزاد بگذارد و در این بین ناگهان درمانگر با صدای بلند و بیزار کننده ، فریاد می زند : ایست !؟! به نظر می رسد این عمل جریان فکر وسواسی را متوقف می کند .

درمان دارویی: بیماری وسواس چون دارای ریشه های هورمونی است و با فعالیت های هورمونی بدن نیز در ارتباط است ، پزشکان با تجویز داروهایی سعی می نمایند فعالیت های هورمونی بدن را متعادل سازند و از این طریق کمک می کنند تا فرد بتواند راحت تر با این مشکل طرف شود و آن را از خویش براند.